از جمله مهمترین وظایفی که بر عهده مرکز شرکت‌ها و موسسات دانش بنیان قرار دارد، ارزیابی و شناسایی شرکت‌های دانش‌بنیان در سطح کشور است. ارائه حمایت‌های مورد نیاز شرکت‌های دانش بنیان، نیز محور دیگر فعالیت‌های این مرکز را در بر می‌گیرد. این مرکز ماهیانه چند صد شرکت دانش بنیان را که به صورت الکترونیکی و غیر حضوری تشکیل پرونده داده‌اند، مورد بررسی و غربالگری اولیه قرار می‌دهد.

معیارهای اولیه

شرکت‌های دانش بنیان از حیث  مالکیت و احراز تعلق آن به بخش خصوصی، نوع و سطح فناوری محصولات تولیدی و از لحاظ بومی بودن دانش فنی در داخل شرکت مورد بررسی و پایش قرار می‌گیرند. در صورتی که شرکتی از نظر این سه معیار اولیه مورد تایید قرار گیرد، به عنوان شرکت دانش بنیان شناسایی می‌شود و در سایت این مرکز درج می‌شود. همچنین شرکت دانش بنیان تایید شده، به نهادهای حمایتی و صندوق‌های همکار با معاونت علمی و فناوری، جهت اخذ تسهیلات و معافیت ها معرفی می‌شود.

به روزرسانی پروتکل‌ها

بر اساس دستورالعمل‌ها معیارها و پروتکل‌های ارزیابی متناسب با مقتضیات جدید، به روز رسانی شود. به عنوان مثال، کالایی که چند سال قبل به عنوان یک محصول دانش بنیان شناسایی می‌شد، ممکن است امروز به یک فناوری معمول و در دسترس همه تبدیل شده و دیگر لبه فناوری محسوب نشود و به عنوان یک محصول دانش بنیان تلقی نگردد. این رصد و پایش مداوم، کمک می‌کند که شرکت‌های دارای فناوری برتر، از سایر شرکت‌ها متمایز شوند.

بررسی دوره‌ای شرکت‌ها

پرونده شرکت‌ها به صورت دوره ای، مورد بازبینی مجدد قرار می‌گیرد. در واقع تاییدیه اولیه، موقت محسوب می‌شود و در ارزیابی جدید، هم محصولات قدیمی شرکت از نظر سطح فناوری مورد بازبینی قرار می‌گیرد و هم تولیدات جدید آنها مورد بررسی قرار می‌گیرد. در فرایند‌های تایید و ارزیابی نیز، با هدف تمرکز زدایی و کاهش بار اجرایی این مرکز، فرایندهای اجرایی ارزیابی به کارگزاران مورد وثوق سپرده شده است و نتایج ارزیابی‌ها، در انتها به تایید کارگروه‌های تخصصی در حوزه‌های مختلف مانند فناوری اطلاعات، الکترونیک، مواد و تجهیزات پیشرفته و... می‌رسد.

قانون حمایت از شرکت‌های دانش بنیان

بر اساس قانون، حمایت‌های ویژه‌ای برای تسهیل امور شرکت‌های دانش بنیان در نظر گرفته شده که با همکاری دستگاه‌ها و نهادهای مختلف در حال انجام است و در سال 1398 این حمایت‌ها به شکل گسترده تر و متنوع تری به شرکت‌های دانش بنیان ارائه شد.  

این مسئله باعث شکل‌گیری همکاری‌های مختلفی با دستگاه‌های ذیربط شده است. به عنوان مثال همکاری با دستگاهای متولی در زمینه ارائه معافیت های مالیاتی، گمرکی و معافیت حق بیمه قراردادهای دانش بنیان شکل گرفته است. تسهیلات ویژه‌ای که ستاد کل نیروهای مسلح در زمینه خدمت نظام وظیفه به منابع انسانی فعال در شرکت‌های دانش بنیان عرضه می‌کند، و همکاری با صندوق توسعه ملی در زمینه گسترش خدمات مالی به شرکت‌های دانش بنیان نمونه‌ای از این همکاری‌ها است. همچنین همکاری با برخی شهرداری‌ها، در زمینه استقرار دفاتر شرکت‌ها و همکاری با صدا و سیما در زمینه فعالیت‌های ترویجی، دیگر نمونه‌های قابل ذکر در این زمینه است.

ارائه بیش از 50 عنوان مشاوره رایگان و خدمات تخصصی کسب و کار

ارائه بیش از 50 عنوان مشاوره رایگان و تخصصی به شرکت‌های دانش بنیان از جمله  دیگر خدمات ارائه شده به شرکت‌های دانش بنیان است. این خدمات مشاوره در حوزه‌های گسترده‌ای از جمله، بیمه، مالیات، بازاریابی، حقوقی و عقد قراردادها و.... عرضه می‌شود. برگزاری نشست‌های آموزشی در سطح کشور و عرضه خدمات توانمندسازی نظیر خدمات بازاریابی، حسابداری، طراحی صنعتی محصولات دانش بنیان، ارزشگذاری دانش فنی، صدور بیمه نامه مسئولیت کالا برای پوشش ریسک بکارگیری محصوولات دانش بنیان و جبران خسارت های احتمالی ناشی از آن، آسیب شناسی و ارتقای منابع انسانی شرکت ها، حمایت از تهیه تکنیکال فایل برای شرکت های حوزه تجهیزات پزشکی، نمونه های دیگری از این نوع حمایت‌ها است.

 حمایت از صادرات محصولات دانش بنیان

بسته ویژه‌ای برای حمایت از صادرات محصولات دانش بنیان طراحی و اجرا شده است که بر این اساس شرکت‌های دانش بنیان می توانند برای صادرات محصولات خود، از خدمات مختلف نظیر حضور در نمایشگاههای معتبر بین المللی، ثبت پتنت در بازارهای صادراتی، انجام تحقیقات بازارهای بین المللی و... استفاده کنند.

 رفع نیازمندی‌های صنایع

در حال حاضر یک بانک اطلاعاتی جامع و دقیق از توانمندی‌های شرکت‌های دانش بنیان وجود دارد که عدم شکل‌گیری آن پیش از این ، یک خلأ جدی محسوب می‌شد. بر اساس این اطلاعات، متناسب با نیازمندی‌های موجود در صنایع مختلف، توانمندی‌ها و ظرفیت‌های موجود در میان شرکت‌های دانش بنیان به صنایع معرفی می‌شود. کمک به اتصال میان این دو بخش، علاوه بر کمک به رفع نیازهای کشور، به ایجاد بازار برای محصولات دانش بنیان نیز کمک می‌کند. در همین زمینه، سازوکارهای قانونی برای عقد قرارداد و حمایت از ساخت بار اول محصولات دانش بنیان در زمینه های راهبردی موردنیاز دستگاههای مشمول برگزاری قانون مناقصات نیز ایجاد شده است.

توسعه فعالیت‌ها در سال 1399

با توجه به اهم تمهیدات انجام گرفته در سال قبل، این فعالیت‌ها در سال 1399 نیز پیگیری خواهد شد. به طور خاص در سال 1399، بازارسازی برای محصولات دانش بنیان و رفع نیازمندی‌های صنایع کشور و پاسخ به نیازهای فناورانه صنایع بزرگ، یکی از محورهای فعالیت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری خواهد بود که برای آن برنامه‌ریزی ویژه‌ای صورت گرفته است.